Over statushouders

Wat is een statushouder?

Statushouders zijn asielzoekers die erkend worden als vluchteling en een tijdelijke verblijfsvergunning hebben van een aantal jaar of voor onbepaalde tijd (‘status’). Vergeleken met gezinsimmigranten (mensen die via huwelijk of gezinshereniging naar Nederland zijn gekomen) hebben zij een grotere economische noodzaak om snel aan het werk te gaan. Veel   statushouders hebben een opleidingsniveau en/of (internationale) kwalificaties (bijvoorbeeld Microsoft- of securitycertificeringen) die heel waardevol zijn voor veel I-functies binnen de Rijksoverheid.

Statushouders beheersen vaak de Nederlandse taal nog niet voldoende. Een Nederlandstalige werkomgeving helpt om de taal beter te leren, maar werk vinden is moeilijk omdat een bepaald taalniveau gevraagd wordt. Uit cijfers blijkt dat na 48 maanden 35% van alle statushouders betaald werk heeft en na 96 maanden stijgt dit naar 54%.

Een statushouder verblijft legaal in Nederland en heeft dezelfde rechten en plichten op de arbeidsmarkt als een Nederlandse burger. Tussen 2014 en begin 2023 werden de meeste verblijfsvergunningen verstrekt aan mensen uit Syrië, Turkije, Eritrea, Afghanistan, Iran en Irak.

Opleidingsniveau van statushouders

Het opleidingsniveau van statushouders loopt sterk uiteen. Velen hebben in hun land van herkomst al een diploma behaald op mbo-, hbo- of wo-niveau in een specifiek vakgebied. In Nederland ligt bij de inburgering de nadruk voornamelijk op het leren van de Nederlandse taal en worden statushouders geïntroduceerd op de Nederlandse arbeidsmarkt. Diploma’s die in het buitenland zijn behaald, kunnen via Nuffic worden gevalideerd of gewaardeerd.

Wanneer het niet mogelijk is om een diploma te valideren of als een statushouder geen diploma heeft, volgen ze nog aanvullende opleidingen. Vaak starten ze dan op het mbo of doen een leerwerktraject (zoals World cITizens @ Work) of een omscholingstraject (zoals Make IT Work).

We zien in de praktijk vaak een mismatch tussen wat statushouders ‘kunnen’ en wat werkgevers denken dat ze ‘kunnen’. Deze onderschatting kan ertoe leiden dat de kwaliteiten en diploma's van statushouders niet op waarde worden geschat. Dit gebeurt vaak in combinatie met een taalachterstand of statushouders die zich slecht verstaanbaar kunnen maken. Werkgevers moeten zich hier bewust van zijn en over deze vooroordelen heen stappen.

Om meer I-professionals aan te trekken, kan de focus worden gelegd op talentgericht werven of het werven op basis van competenties. Tijdens het wervingsproces kan bijvoorbeeld een wervingsdag worden georganiseerd waarop kandidaten opdrachten uitvoeren, zodat hun geschiktheid voor de functie blijkt, naast alleen het beoordelen van hun diploma.

Certificering van statushouders

Statushouders kunnen net als andere doelgroepen beschikken over vakspecifieke certificaten, onder andere Microsoft Certified: Azure Administrator Associate en Cisco Certified Network Associate (CCNA).

Diverse vakspecifieke certificeringen

Hieronder volgen diverse vakspecifieke certificeringen. Hieronder volgt een greep voorbeelden ter inspiratie, maar dit is niet de volledige lijst.

Beheersing van de Nederlandse taal

Het is belangrijk dat een statushouder een goede basis heeft van de Nederlandse taal om mee te doen op de arbeidsmarkt. Er zijn diverse manieren om taalvaardigheid van statushouders op de werkvloer te stimuleren. Kijk bijvoorbeeld naar de tips van het COA of van het SER hoe je hier als werkgever het beste mee omgaat.

Inburgeren en meedoen op de arbeidsmarkt

Een onderdeel van de inburgering is oriëntatie op de arbeidsmarkt. Hiervoor kunnen statushouders de MAP-training volgen. Deze training bestaat uit 4 dagdelen van 2,5 uur. Tijdens deze vier dagdelen leren statushouders over werkcultuur, houding, de arbeidsmarkt, inzicht in beroepen en kwaliteiten, solliciteren, een cv en het sociale zekerheidstelsel.

Via deze MAP-training kunnen Rijksorganisaties een samenwerking aangaan met cursusaanbieders, zodat statushouders bijvoorbeeld een dag kunnen meelopen. Dit vormt een mooie manier om kennis te maken met elkaar.