Rijks ICT Gilde en I-Interim Rijk werken aan nieuwe data-oplossing taxibranche
Blij waren ze er een paar jaar geleden niet mee. De taxiondernemers. Met het nieuws dat toezichthouder ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport) gaat komen met een nieuw, verplicht systeem dat gegevens van hun ritten bijhoudt. Waarom is dat nodig, en wat moet dat wel niet kosten? Rijks ICT Gilde (RIG) en I-Interim Rijk (IIR) werden ingeschakeld voor de technische ontwikkeling en het management van dit enorme project. Mede dankzij hun aanpak is het sentiment veranderd; de taxibranche is inmiddels enthousiast en wil de opvolger van de boordcomputer taxi binnenkort graag gebruiken.
Even voor de duidelijkheid; de gegevens van taxiritten worden nu ook al bijgehouden en opgeslagen. In alle 33.000 taxivoertuigen – van auto’s tot taxibussen – is een kastje ingebouwd, de boordcomputer taxi (BCT). Een van de taken van de ILT is om toezicht te houden op de arbeids- en rusttijden van taxichauffeurs. Belangrijk, want je wilt als passagier graag veilig van A naar B, toch? De ILT-inspecteurs controleren taxi’s door ze staande te houden, en het kastje met een usb-apparaat uit te lezen. Ook verrichten ze bedrijfsinspecties.
Beter beeld van gegevens
Maar wat is er dan mis met de huidige kastjes? IIR-programmamanager Arnold Leemans: ‘Uit onderzoek is gebleken dat ze onvoldoende bijdragen aan de beleidsdoelstellingen voor het taxitoezicht. Bovendien moeten de zogeheten BCT-kaarten van de taxichauffeurs eens in de vijf jaar een update krijgen. Een kostbare operatie. Vandaar dat is besloten om een ander systeem te ontwikkelen. Dat een beter, actueel beeld geeft van de taxivervoergegevens en goedkoper is in de uitvoering.’
App voor chauffeurs
Hans Huisman van het RIG werkt – samen met drie collega’s - als ontwikkelaar aan het nieuwe systeem, de centrale database taxivervoer (CDT). Het kastje kan de taxideur uit, want er komen apps die je gewoon op een smartphone of tablet kunt zetten. Hans legt uit: ‘Taxi’s leveren via een app real time hun gegevens aan. Die komen terecht in de centrale database bij de ILT. Via een dashboard krijgen inspecteurs van ILT vervolgens inzicht in die gegevens. ICT-leveranciers ontwikkelen de apps met bijbehorende centrale applicatie voor de taxiondernemers, ILT ontwikkelt de database met taxitoezichttool voor de inspecteurs. Ook hebben we een omgeving ontwikkeld waarmee de leveranciers hun software kunnen testen.’
Transparantie en vertrouwen
Ondanks het beloofde gemak was de taxibranche eerst nogal sceptisch over het plan. Vooral door de slechte ervaringen met het huidige kastje. Arnold: ‘Dat systeem zou ook het toezicht verbeteren en goed werkbaar zijn voor de branche. Dat bleek helaas niet helemaal het geval. Het projectteam en betrokken collega’s van de ILT hebben goed werk verricht om deze situatie om te turnen. Door nu samen met de taxibranche op te trekken in de ontwikkeling en te leren van het verleden. Bovendien werden gaandeweg ook de positieve kanten duidelijk. Voor chauffeurs is het bijvoorbeeld prettig dat uitlezen van de gegevens voortaan automatisch gaat. Ze hoeven hun taxi er niet meer een kwartier voor stil te zetten, omdat de inspecteur het kastje moet uitlezen.’
Aanpassing wetgeving
Behalve de ILT, de branchevereniging KNV, het ministerie van I&W (DG Mobiliteit) en commerciële ict-dienstverleners, is ook DICTU - een van de grootste ict-dienstverleners bij het Rijk - betrokken bij het project. Hans: ‘Zij gaan de infrastructuur en het technisch applicatiebeheer van de database verzorgen. Hiervoor zijn we collega’s al aan het inwerken.’
Waar Hans aan de technische kant werkt, richt Arnold zich als programmamanager op een goede samenwerking met en tussen alle stakeholders. Ook zorgt hij met zijn team voor de overdracht van kennis en verantwoordelijkheden naar de lijnorganisatie. ‘Parallel aan de ontwikkeling van de techniek, loopt het traject voor de noodzakelijke aanpassing van de wetgeving. Pas als dat rond is, kan de invoering van het nieuwe systeem starten.’
Start tweede praktijktoets
Het komend halfjaar wordt spannend; in augustus start de tweede praktijktoets van het systeem. Hans: ‘Bij de eerste toets hebben we gekeken of de nieuwe oplossing geschikt is voor het gebruik en het doel. Met deze tweede toets moet duidelijk worden of we klaar zijn voor ingebruikname van het systeem. Arnold vult aan: ‘Hiervoor hebben we ervaringen uit de eerste toets meegenomen, stukjes aangepast. De verbeterde oplossing gaat nu, zoals we dat zeggen, ‘de keten in’. Er doen een paar honderd chauffeurs mee. Die gaan real time gegevens delen met de database, en de inspecteurs beoordelen of ze op basis van die gegevens een goed beeld krijgen. Met al die ervaringen kunnen we straks bepalen of de oplossing klaar is voor de start. De bedoeling is dat alle taxi’s uiterlijk 1 januari 2028 werken met het nieuwe systeem.’