Mikis de Winter innoveert vanuit het hart én het hoofd
Hoofd, schouders, knieën, teen. Op de een of andere manier sijpelt het deuntje je bewustzijn binnen als je met Mikis de Winter praat. Hij heeft het over de ideeën die ontstaan in je hoofd, hoe je samen de schouders onder een project kunt zetten. Over meebuigen om balans te bewaren. En hoe je voorkomt dat je collectief op je tenen loopt. Mikis de Winter, moderator voor Innoveren met Impact en Rijksconsultant, vertelt over zijn visie op werken, leren en innoveren.
Toen Mikis twee jaar geleden over de Opleiding Innovatiemanagement hoorde was hij direct benieuwd wie erbij betrokken waren. Jaren daarvoor werkte hij mee aan een van de voorlopers van het Rijks Innovatie Lab, vanuit de kelder van het Ministerie van Economische Zaken. ‘Het was een grote ruimte waar je bijeenkomsten kon bijwonen en innovaties kon bekijken zoals de ‘snuffeldeur’ om risicovolle stoffen te detecteren. Het ging er veel over de Innovation Hype Cycle (Gartner red.). Later begreep ik dat deze club is opgegaan in de Rijks Innovatie Community. Dat was voor mij een reden om de opleiding te doen. Na de opleiding ben ik gevraagd om moderator te worden.’
Leren en werken als sociale ervaring
Mikis werkt graag aan de hand van het Werkkringen-model dat uitgaat van drie collegiale omgevingen: de werkkring, leerkring en sociale kring. In het model heeft elk kring een ander doel en eigen ongeschreven regels. Het helpt balans te brengen in teams en organisaties. ‘Niets is zo praktisch als een goed model’, zegt de moderator en Rijksconsultant. ‘Het helpt me zoeken naar raakvlakken en verbindingspunten tussen de verschillende kringen waarin mensen zich bevinden. In de praktijk ziet het er ongeveer zo uit. Bij mijn huidige opdrachtgever houden we altijd een weekstart waar iedereen vertelt wat er in de afgelopen week is gebeurd en hoe die in de wedstrijd zit. De een was ziek, de ander ging op zakenreis. Op kantoor kwam internationaal bezoek. Het is vaak een mix van persoonlijke en werkverhalen. In zo’n afstemmoment zit alles. Sociaal contact, werk en leren. En eens in de zes weken houden we een intervisiebijeenkomst. Die is gericht op leren, maar daarna gaan we ook borrelen. Ik probeer altijd een combinatie te vinden tussen de drie verschillende kringen. Zo voorkom je dat een team in een stampende werkmachine verandert die uit elkaar valt zodra het sociale en het leren te weinig aandacht krijgen.’
Kijken als auditor én changemaker
‘Het sociale aspect vind ik van essentieel belang voor effectief leren en werken. Wat ik heel waardevol vind aan de Opleiding Innovatiemanagement is dat je scherp leert afwegen op welk innovatievlak je energie investeert. Je moet niet alles willen doen, dat levert half werk op. Maar hoe maak je die keuzes? Je ontkomt er immers niet aan lastige gesprekken of mensen teleurstellen. Tijdens de opleiding leer je als een auditor naar alle aspecten van een innovatieproject of -traject te kijken. Wat ik als moderator inbreng is de blik van de changemaker. Op welke onderdelen - leiderschap, cultuur, sociaal, uitvoering of sturing - kun je het beste verandering inzetten? En waar moet je dan rekening mee houden? Ik stel soms voor om een Innovatie Maturity Scan in de breedte te doen én te beschrijven van wat er al in een organisatie aanwezig is, wat er leeft. Maar dan weet je nog niet waarop je je energie wil richten. Daarvoor heb ik met innovatiecollega’s een Quick Scan ontwikkeld, het Geld Inzet Spel. Dit helpt bijvoorbeeld bij de drie innovatiemanagement-onderdelen kiezen waar de energie op dat moment het hardst nodig is. Zo houd je innovatie behapbaar. Het helpt innovatie tastbaar maken en praktische doelen stellen voor de korte termijn zonder de lange termijn uit het oog te verliezen,’ legt Mikis uit.
Van pijn naar prototype
Als Rijksconsultant wordt Mikis vaak ingezet om de boel, in een team of organisatie, weer te laten stromen. ‘Soms kom ik bij organisaties terecht waar een werkproces of -project helemaal is vastgelopen. Ik maak wel eens mee dat afdelingen elkaars taal of prioriteiten totaal niet begrijpen. Dan kijk ik waar de pijn zit en hoe we die ‘los’ kunnen maken. Een ontzettend leuke ervaring was een vastgelopen ICT-traject waarin we met de opdrachtgever met behulp van Low Code software een prototype maakten om effectiever naar ICT’ers te communiceren wat het gedroomde eindproduct was. Hierdoor groeide het begrip voor elkaars gedachtegang en keuzes en groeide het draagvlak voor de ideeën van de opdrachtgever. De gesprekken over de prototypen werkten als een sociaal smeermiddel. Mensen hebben vaak een bepaald doel of projectresultaat voor ogen. Dat beschrijven ze dan tot in de puntjes in projectdocumenten. Maar hoe de ander de inhoud van die documenten vertaalt is vaak waar het wringt. Door het prototypen leerden opdrachtgever en opdrachtnemer elkaar beter begrijpen. En het eindresultaat overtrof iedereens verwachtingen. Kortgeleden is er een versie van dit prototype in gebruik genomen.’
Samen leren innoveren
Mikis’ sociale insteek en ervaring op innovatie- en verandermanagementvlak maken hem een effectieve moderator voor de innovatiemanagementopleiding. Belangrijke onderdelen van de opleiding zijn: van en met elkaar leren en het slim leren toepassen van tools en werkvormen (waaronder LEAN & Agile). Zo leer je voelsprieten ontwikkelen voor belangen, behoeften en wensen. Innovatiemanagement heeft soms wat weg van het kinderliedje waarmee dit verhaal begon. Door langs alle belangrijke onderdelen van het lichaam te gaan leer je ze herkennen, kun je benoemen hoe ze werken of waar pijn zit. Bij een klein kind helpt het liedje om het lichaamsbewustzijn te laten groeien zodat het makkelijker, doelgerichter en effectiever beweegt. Het enige dat in het liedje ontbreekt is het hart. ‘Er is een verschil tussen beschrijven wat er is en wensen wat er zou kunnen zijn. Dat gaat allebei uit van een heel andere energie. De uitkomsten van een Innovatie Maturity Scan zijn iets voor het hoofd. Maar de wens, het gedroomde eindresultaat, is een aangelegenheid van het hart. Er zijn vele manieren om met de stof om te gaan, maar het belangrijkste is dat je gevoel krijgt voor het toepassen van het Innovatie Management Model. Je moet gevoel krijgen voor de wensen en wat, wanneer werkt. Voor succesvol innovatiemanagement moeten het hart en het hoofd goed samenwerken. Daar ondersteun ik mijn collega’s graag bij.’
3 tips van Mikis
|