Ga direct naar inhoud

Geertje en Luc luisteren: ChatGPT

Nieuwsbericht | 27-09-2023 | 13:59

Naast tijdelijke inzet voor blijvende verandering binnen het Rijk is kennisdeling een belangrijke doelstelling voor Rijksconsultants. In deze rubriek beluisteren rijksconsultants Geertje Janssen en Luc Beugels podcasts over onderwerpen die het ambtelijk vakmanschap kunnen versterken. En dagen ze elkaar uit om hiermee te experimenteren in hun opdrachten. Dit keer: ChatGPT.

ChatGPT: uitkomst of bedreiging?

Sinds de lancering van ChatGPT naar het grote publiek in november 2022 is er veel te lezen, zien en luisteren over deze en andere chatbots. Tijd voor ons om er voor deze rubriek ook in te duiken. We luisterden naar diverse podcasts, waaronder eentje van FD Dagkoers en NRC Vandaag. Maar ook naar eentje van de Vlaamse Business Dad en het Genootschap Onze Taal.

Bij ChatGPT gaat het om een algoritme dat op basis van voorgaande woorden voorspelt wat het volgende woord in de zin moet zijn. Voor de één een zegen en de ander een bedreiging. Wat betekent dit voor ons als rijksconsultants? Op zoek naar antwoorden beluisterden we podcasts en kwamen we diverse experimenten met ChatGPT op het spoor, ook binnen de rijksoverheid. Collega-rijksconsultant Sandra de Wit schreef in februari ’23 een blog over dit onderwerp.

Hoewel we zelf uiteraard geëxperimenteerd hebben met ChatGPT, hebben we ervan afgezien om ChatGPT een artikel voor ons te laten schrijven. Daar zijn inmiddels wel genoeg voorbeelden van. Consultatie van ChatGPT op deze aanpak leverde een evenwichtig antwoord op.

Geertje Janssen (links) en Luc Beugels

Wat de podcasts en webinars ons over ChatGPT leerden:

  • ChatGPT moet je beschouwen als een hulpmiddel dat veel informatie genereert, maar wat niet altijd blijkt te kloppen. Dus controleer.
  • Gebruik geen zaakspecifieke of privacygevoelige informatie.
  • Goede prompts, ofwel de vragen die je ChatGPT stelt, zijn belangrijk om de kwaliteit van het antwoord te vergroten.
  • ChatGPT wordt vooral gebruikt als inspiratie.
  • Voorzichtigheid is troef, zoals bij alle technologieën. De Europese regelgeving loopt achter op de ontwikkelingen.

Wat hebben we nodig om ChatGPT te omarmen?

Als rijkconsultants zijn we het aan onze stand verplicht om AI en dus ook ChatGPT als ontwikkeling in de gaten te houden en ermee te experimenteren om op basis van eigen ervaring een gefundeerd oordeel te kunnen geven.

Onze eerste vraag was of, en zo ja hoe, we als overheid gebruik kúnnen, of misschien beter gezegd, “mógen” maken van ChatGPT. Handreikingen voor het gebruik van generatieve Artificial Intelligence (AI), zoals ChatGTP, voor rijksambtenaren zijn er (nog) niet. Het ministerie van BZK werkt daaraan. Op Europees niveau is een AI-verordening in de maak. Het risico dat we het algoritme van ChatGPT gaan voeden met (gevoelige en mogelijk nog niet bestendigde) overheidsinformatie creëert twijfel bij ons. Wat betekent dat voor de ontwikkeling van beleid dat nog niet ‘staat’? Welke consequenties heeft dit voor rijksbrede thema’s als transparantie en openbaarheid? Dit probleem pleit mogelijk voor een betaalde versie van ChatGPT voor de Rijksoverheid.

Gaan we de uitdaging aan?

ChatGPT vormt een enorme inspiratiebron en komt met invalshoeken en bronnen die je zelf niet verzint. Op elke vraag – ook al is het dezelfde – volgt een uniek antwoord. Als het gaat om het schrijven van teksten, het maken van communicatiemiddelen voor verschillende doelgroepen is het een inmiddels bewezen hulpmiddel. Maar ook voor het organiseren voor een fictieve medewerkersbijeenkomst komt ChatGPT na consultatie in no-time met een complete outline, onderbouwing, bruikbare tips, verrassende ideeën. Toepassing ervan kan ons dus veel gemak en tijd opleveren. Wat zou het ons kunnen kosten? Voor wat betreft ChatGPT lijkt het stellen van de juiste vraag belangrijker te worden, dan het proces om een tekst tot stand te brengen. Het is zonder meer een skill om AI en ChatGPT te kunnen gebruiken.

In onze beroepspraktijk zijn naast het resultaat en het proces, het voeren van het goede gesprek van belang. We zouden de collegiale toetsing en consultatie voor geen goud willen missen, ondanks de ongemakken en uitdagingen, die dit zo nu en dan met zich meebrengt. Omdat dat de plek is waar ons werk én ons leven gebeurt. Mét en tússen mensen. Alleen gaat misschien sneller, maar samen wordt het beter en komen we verder. Vanaf nu is ChatGPT daar wat ons betreft wel van harte bij uitgenodigd.

Meer info over ChatGPT vind je hier:

De podcasts zelf beluisteren:

Verslag van kennissessie AI van Rijks ICT Gilde (RIG): Een sessie vol informatie over AI en hoe de overheid daarmee om kan gaan. Hoe snel gaan de ontwikkelingen? Welke vormen van AI zijn er? Wat is de verantwoordelijkheid van de overheid? Welke instrumenten en kaders zijn er? Mogen rijksambtenaren gebruik maken van ChatGPT? AI-adviseur Joost van der Burgt van het Rijks ICT Gilde (RIG) beantwoordt alle vragen. Ook zijn hierin nog meer tips voor boeken, blogs en rapporten te vinden.

Webinar RADIO: Een kennismaking met ChatGPT: kansen en risico’s voor samenleving en overheid