Doorgroeien in nieuwe rollen
Variatie in je werk, dat bevalt Nout van Deijck dermate goed dat hij alweer zes jaar rondloopt bij organisatieonderdelen van Rijksorganisatie ODI en haar voorganger UBR. In 2017 kwam hij vers van de universiteit de organisatie binnen via het Rijks I-Traineeship. Daarna werkte hij 3 jaar via I-Interim Rijk, en op 1 januari 2023 sloot hij aan bij het Data & AI-team Mycelia van het Rijks ICT Gilde (RIG). Inmiddels werkt hij via het RIG op opdracht bij I-Partnerschap, ook een onderdeel van Rijksorganisatie ODI. Die afwisseling is een bewuste keuze.
Nog voordat het een hype werd, volgde Nout de studie Artificial Intelligence in Nijmegen. Destijds moest hij nog vaak uitleggen wat hij überhaupt studeerde, maar tijdens de studie werd het al meer ‘hot topic’, zoals hij het noemt. “Ik heb de master Informatiekunde gedaan, maar wilde eigenlijk niet de harde programmeerkant op, en ook niet per se het bedrijfsleven in.” Dus hoe komt hij dan van Nijmegen in Den Haag terecht? Nou, door te googelen. “Er waren toen nog niet 100 functies zoals nu, en ik kwam bij het Rijks I-Traineeship uit. Vooral de maatschappelijke opdrachten trokken me, en de mogelijkheid om met m’n technische achtergrond iets niet super technisch te gaan doen zoals beleidsadviseur of projectleider. En ik hoopte met mijn technische kennis binnen de Rijksoverheid iets te betekenen.”
Ervaring opdoen
In de twee jaar bij het Rijks I-Traineeship kreeg Nout opdrachten op drie heel verschillende plekken, waardoor hij een goed beeld kreeg van de diverse activiteiten binnen de overheid. Zo onderzocht hij voor EC O&P (nu O&P Rijk) HR-analytics en leerde hij veel over werken in een team.
Zijn tweede opdracht was bij het kerndepartement van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en bood een kijkje in de beleidskant van ministeries. “Dat was veel abstracter“, zegt Nout. “Je hebt minder tastbare eindproducten. Maar aan de andere kant word je wel uitgedaagd om op hoog niveau mee te denken, omdat je toevallig specialist bent. Maar ik miste in die meerjarenplannen wel dat directe resultaat voor mijzelf. Daarom zocht ik daarna naar iets concreter werk.”
Zo’n opdracht kreeg hij bij the Netherlands Space Office. Dit ruimtevaartagentschap is een kleine suborganisatie waar Nout goed zijn ei kwijt kon. Hij deed daar onderzoek naar de impact van AI op ruimtevaart voor Nederland, en naar dataplatformen voor satellietdata.
“Ik hoop met mijn technische kennis binnen de overheid iets te betekenen.”
Coaching en ondersteuning
Nout is erg te spreken over de ondersteuning die hij heeft gekregen. “Als ik het vergelijk met vrienden en oud-studiegenoten heb ik bij de overheid altijd best veel begeleiding gehad. Ik denk dat ik het geluk heb gehad om eerst een traineeship te doen. Dat biedt allerlei opleidingen en events, en er gaan heel veel deuren voor je open als trainee, iedereen is heel behulpzaam.” Hij heeft ook veel gehad aan het coachingstraject en zou dat beginnende professionals zeker aanraden. “Daarin word je echt uitgedaagd om na te denken over wat je wilt en wat voor iemand je bent in je werk. “
Dat hij bij de overheid wilde blijven na het traineeship was voor Nout wel duidelijk. “AI raakt elk thema wel, niet per se één ministerie.” Ook bij zijn volgende stap was de begeleiding nuttig. “Het is prettig als je een businessmanager hebt die met jou meedenkt, en je vraagt wat voor soort opdrachten je wilt gaan doen. Er was ook alle ruimte om daar dan de juiste opleidingen bij te vinden.”
Zoeken naar de juiste rol
De ervaring met diverse opdrachten in het Rijks I-Traineeship beviel dermate goed dat hij de overstap maakte naar I-Interim Rijk. “Dat was voor mij ook echt een reden om werkzaam te blijven binnen Rijksorganisatie ODI. Ook kon ik me naar projectleider of adviseur ontwikkelen, en ik was er toen nog niet over uit wat voor werk mij het beste lag.”
De route naar het RIG
Nout heeft veel geleerd van het werk bij I-Interim Rijk, maar merkte uiteindelijk dat project- en programmamanagement hem niet trok. “Ik heb vanuit die ervaring ontdekt dat ik gewoon een goede adviseur wil zijn.” Ook had hij behoefte aan meer gelijkgestemden. “Ik zat tussen de programmamanagers en de projectleiders. Vaak mensen met 20 jaar ervaring of meer. Je wordt op sleeptouw genomen en daar leer je superveel van. Maar ik miste de junioren.”
Toen kreeg hij door dat het RIG, dat gestart was als een clubje programmeurs, zich inmiddels had ontwikkeld tot een professioneel team van adviseurs en consultants over data en AI. “Ik zag dat ze zich echt profileren op mijn vakgebied.” Nout was al bekend met het RIG vanuit samenwerking met andere organisatieonderdelen, bijvoorbeeld een topicpagina op het interne leerplatform van Rijksorganisatie ODI. De topicpagina's worden gebruikt om kennis en interessante links te delen over bepaalde onderwerpen. “Met verschillende mensen uit heel ODI bouwden we daar een topicpagina over Data & AI.”
Het RIG is duidelijk een jonge club, en dat vindt hij met zijn met 31 jaar best fijn. “Ik zit denk ik bijna richting de gemiddelde leeftijd. Wel worden er nu meer seniorposities geworven om wat meer balans te krijgen voor de iets complexere, strategische opdrachten.”
IAMA-trajecten begeleiden
De groei van het RIG is snel gegaan, meent Nout. “Ze zijn gestart met technisch consultants, maar afgelopen jaren hebben ze meer de adviesrol op zich genomen en daarom meer adviseurs en mensen met meer kennis op ethisch gebied geworven.” Zelf gaat hij zich nu ook meer bezighouden met ethiek. “We gaan namelijk IAMA-trajecten begeleiden.” Dat legt hij even uit: “IAMA staat voor Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmes. De Tweede Kamer wil die assessments verplicht stellen voor het gebruik van AI door de overheid. Algoritmes hebben een steeds grotere impact en daar moeten we goed over nadenken voordat we iets implementeren. Daar komen een hoop ethische vragen uit voort. De begeleiding van die trajecten in de vorm van workshops is iets wat we al deden, en daar haak ik nu bij aan. Ik ga dat in eerste instantie als pilot met gemeenten en provincies doen, daar heb ik heel veel zin in!”
Het past wel bij Nout om de verbinding op te zoeken. “Ik heb een tijdje bij Jong IIR (I-Interim Rijk) gezeten en dan nodigden we ook de trainees uit voor de events. Ik hou er wel van om met collega’s iets te doen buiten het werk om. Lezingen, of bijvoorbeeld een spelletjesavond bij het RIG.” Ook in de samenwerking met mensen uit verschillende onderdelen binnen Rijksorganisatie ODI komt de verbinder in hem naar boven. “Ik verzamel graag de kennis die op verschillende plekken zit, om dat dan weer samen te vatten en bij elkaar te brengen op één plek.”
Ontwikkelen van een kennisportfolio
Nu doet Nout vanuit het RIG een opdracht bij I-Partnerschap, ook een onderdeel van Rijksorganisatie ODI. “I-Partnerschap wil de overheid aan wetenschap koppelen en zocht een platform waar dat samen kan komen. Op dit platform, het zogenaamde kennisportfolio, moet inzichtelijk worden wat belangrijke vraagstukken binnen het Rijk zijn op het gebied van onder andere data en AI en wie binnen het onderwijs of de wetenschap een partner kan zijn bij het beantwoorden van die vraagstukken. Vanuit wetenschappers en afstudeerstudenten is er namelijk veel interesse in de casuïstiek waarmee de overheid bezig is, en vooral: waar binnen de overheid. Met het platform kun je op zoek naar waar dergelijke onderzoeken worden uitgevoerd, wat hiervan al is geïmplementeerd en waar ermee wordt geëxperimenteerd. Het is daarmee een vindplaats van kennis en tegelijkertijd een richtinggever voor nieuw onderzoek.“
“Ik verzamel graag de kennis die op verschillende plekken zit, om dat dan weer samen te vatten en bij elkaar te brengen op één plek.”
Nouts opdracht is om een analyse te maken op het thema Data en AI; wat er aan beide kanten aan vraag en aanbod ligt en hoe dat samenkomt. Nu zijn de eerste analyses gemaakt, en probeert hij de vraag te beantwoorden wat voor tool daar dan onder moet komen te liggen. Daartoe heeft hij een aantal visuals gemaakt met alle informatie erin. Hiermee gaan de regiomanagers, de eigenlijke makelaars in I-Partnerschap, op pad. “Zij gaan het gesprek aan met de eindgebruikers, en nu gaan we een testfase in. Dan kunnen we daarmee verder aan de slag en echt een platform gaan ontwikkelen.”
Hij vindt zijn werk best wel innovatief. “Wat I-Partnerschap nu doet is relatief nieuw voor veel mensen. We zijn aan het improviseren en elke paar weken zijn we onze prototypes aan het updaten om te visualiseren hoe het eruit kan zien. Die manier van werken is heel vrij, innovatief en transparant.”
Duidelijkere rollen in data en AI
Voor iemand die zes jaar geleden nog zoekende was, is Nout aardig op z’n pootjes terecht gekomen. “Wat me helpt is dat er nu meer duidelijkheid komt rondom rollen binnen AI en data. Je hebt mensen die echt data scientist zijn, die de analyses en de modellen maken. Maar je hebt ook mensen die data engineer zijn, die zich bezighouden met de opslag van data en datakwaliteit. Ik heb echter het idee dat ik de afgelopen jaren mijn eigen functie heb gecreëerd en daar is binnen de Rijksoverheid ook ruimte voor."