Tijdelijk team voor datasimulaties EZK
Joke Kalter en Lars Killaars werken alle twee als data scientists voor het Rijks ICT Gilde (RIG) aan verschillende opdrachten bij andere organisaties. Joke voor de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en Lars voor de Belastingdienst. Dan krijgen ze beiden de vraag om gedurende twee weken een ander project te doen voor het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Ze vertellen kort hoe deze flitsopdracht ging, wat het probleem, de aanpak en het resultaat was. En natuurlijk wat zij het allerleukste vonden aan de opdracht.
Balans in subsidieverdeling
Joke: ‘EZK houdt zich onder andere bezig met de stimulering van duurzame energieproducten en de klimaattransitie. Het subsidiegeld wordt verdeeld over verschillende projecten door te kijken naar kosteneffectiviteit, dus hoeveel CO₂ besparen ze per euro.’ Lars: ‘Maar zo kwamen ze erachter dat er dan steeds een bepaald type projecten gesubsidieerd werd, waardoor er minder ruimte en geld overbleef voor projecten die mogelijk in de toekomst, met meer budget of onderzoek, kosteneffectiever zouden worden. Daar wilden ze graag een betere balans in vinden. Dus ook meer technieken subsidiëren die in de toekomst duurzamer, beter of kosteneffectiever zijn. Joke: ‘Maar daarbij moeten ze goed opletten, want je mag niet zomaar alles subsidiëren naar eigen wens, dan is er sprake van staatssteun. Kortom: ze vroegen ons om met behulp van data te kijken te onderzoeken hoe ze een betere balans konden vinden tussen kostenefficiënte CO₂-reductie en het voldoende stimuleren van bepaalde projecten. Natuurlijk kregen we kaders mee vanuit EZK, want zij hadden voorafgaand aan onze komst al heel wat beleidsonderzoek gedaan.’
Hekjes hekjes hekjes
Lars: ‘Belangrijk in onze opdracht waren de hekjes. Voor ons inmiddels een bekend begrip. Voor iemand die niet thuis is in dit onderwerp wellicht wat vreemd. Je kunt een hekje het beste omschrijven als een stukje gegarandeerd budget, een verdeelsleutel als het ware. Zo kan het zijn dat een bepaald type project sowieso een bepaald bedrag aan subsidie krijgt. Alles wat daarbuiten valt, gaat dan in de algemene subsidiepot en wordt verdeeld over subsidieaanvragen van alle typen projecten. Zo weet je zeker dat een bepaald type innovatieve techniek subsidie krijgt, zonder andere projecten daarmee buiten spel te zetten.’
Aan de slag met data
Joke: ‘Wij zijn met geanonimiseerde data van een eerder jaar aan de slag gegaan en hebben diverse datasimulaties gemaakt, of wel scenario’s. Daarbij kwamen verschillende hekjes, budgetgroottes, technieken en totale aanvragen aan bod. De hekjessamenstellingen kregen we vanuit EZK mee, om vervolgens te onderzoeken wat het effect is op de kosteneffectiviteit, CO₂-reductie en het aantal gesubsidieerde projecten. De resultaten bleken wel degelijk relevant en nuttig om te gebruiken.’
‘Deze opdracht was een soort mini-hackathon van twee weken!’
De resultaten
Lars: ‘Na twee weken knallen met data hebben we EZK voorzien van een uitgebreid overzicht van alle datasimulaties, opties en uitkomsten. Daar konden zij dan verder mee aan de slag. De belangrijkste resultaten waren dat de hekjes nuttig waren, mits niet te hoog. Zo stimuleer je de technieken die je wil, maar niet dusdanig dat alles automatisch gegund wordt aan een bepaald type project. Zo voorkom je staatssteun, maar bied je ruimte voor innovatie en CO₂-reductie. Met onze uitkomsten kan EZK nu verder analyseren, interpreteren en stappen ondernemen.’
Samenwerking tijdens de flitsopdracht
Joke: ‘We hadden elke dag contact met de opdrachtgever voor terugkoppeling en om eventuele vragen van ons te beantwoorden. Sowieso waren ze gedurende onze opdracht eigenlijk de hele dag bereikbaar voor ons. Dat was heel fijn. Ze stonden heel erg open voor de samenwerking en dat werkte heel prettig. Ook samen werken met Lars ging goed. Het is toch fijner om soms samen even keuzes te maken en knopen door te hakken, in plaats van in je eentje blijven twijfelen. Ook even snel typfouten uit code halen, gaat samen een stuk sneller!’
Lars: ‘Voor twee weken een compleet andere opdracht. Dat vond ik heel erg leuk. EZK zat met een vraag en wij konden die ook meteen oplossen. We konden lekker programmeren en puzzelen. We hadden snel resultaat, een blije opdrachtgever en een positieve, leuke terugkoppeling. Deze opdracht was een soort mini-hackathon van twee weken. Ook samenwerken met Joke was leuk. We hebben in korte tijd best wel wat dingen in elkaar weten te zetten. Het was intens, maar ik zou het zo weer doen!’