‘Functietitels? Daar doen we niet aan.’ NOVA werkt zonder hiërarchie

Vertrouw, kijk vooruit en verwonder. De kernwaarden van NOVA, een proeftuin die valt onder de Corporate Dienst van Rijkswaterstaat, klinken als muziek in de oren. Maar ook wat vreemd. Ze lijken vleugels te geven, en ergens klinkt een belofte van vrijheid door. Vraag Patricia Idsinga, communicatiecoördinator bij NOVA, of die aanname juist is, dan zal ze het waarschijnlijk beamen.

Patricia: ‘NOVA kun je niet eenvoudig in woorden vatten. We zijn sterk in sociale innovatie en worden ingezet voor projecten met een sociaal element. We werken vooral voor Rijkswaterstaat (RWS) en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W). Simpel uitgelegd neemt NOVA het sociale element van een RWS of I&W project uit handen van de ingenieurs. Een mooi voorbeeld van een NOVA-project is MONO Zakelijk. Veel mensen vergaderen in hun auto, dat is gevaarlijk. Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de veiligheid op onze wegen, dus aan het rijdend vergaderen moet iets gedaan worden. NOVA werkt daarvoor aan een gedragsveranderingscampagne die enerzijds werkgevers aanspoort om onderweg vergaderen te ontmoedigen en anderzijds werknemers informeert over de gevaren ervan.’

Patricia Idsinga

‘Ben je gelukkig?’

‘NOVA is een platte organisatie die sterk mensgericht werkt. We hebben bijvoorbeeld geen functies, maar rollen. Onze directeur (Anouk van de Ven red.) is wel directeur, maar stelt zich niet zo op. Dat is te gek, maar ook wennen. Die rollen zijn natuurlijk een organisatiemiddel, maar ze bieden wel meer ruimte voor zelfsturing dan een functieomschrijving. Bij ons ligt de nadruk op werkgeluk. Human Resources (HR) heeft daarom ook een stevige rol. Als NOVA-medewerker heb je elke twee weken een persoonlijk “talent- en werkgesprek”. Daarin bespreek je hoe je in je opdracht zit. “Ben je gelukkig?” is bij ons geen rare vraag. Onze HR-mensen kijken aandachtig naar hoe je in je werk zit. En ze zoeken met jou naar oplossingen. Maatwerk is hierin erg belangrijk. Zo kan het zijn dat je opdracht wordt bijgesteld of coaching krijgt. Bij ons is er veel mogelijk. Er wordt écht naar jou als mens gekeken. Dat betekent natuurlijk niet dat je alleen maar doet wat je leuk vindt. Bij elke baan hoort corvee’, lacht Patricia.

Onzekerheid omarmen

‘Soms maakt deze onbegrensde manier van werken je onzeker, alsof je in een speeltuin staat zonder hek’, vertelt Patricia. ‘De meeste mensen zeggen in eerste instantie direct ja, als je vraagt of ze zo willen werken. Maar bewust of onbewust kijken ze toch wie boven of onder ze staat, dat is menselijk. En vergis je niet, bij NOVA werken niet alleen vrijheidminnende types. Het is een mengelmoes van ingenieurs, gedragspsychologen en communicatievolk. Als organisatie heb je die diversiteit nodig. Wij werken in teams waarin iedereen de rol pakt die het best past; wat je kunt, leuk vindt en wilt bijdragen. Ik werk in een groep communicatieadviseurs. De een is goed in social media, de ander interviewt graag. Ik ben een natuurlijke verbinder en koppel mensen aan projecten. Daarbij kijk ik scherp naar persoonlijke talenten. Want als je in lijn met je talenten werkt, voel je meer verbinding met een project.’

Onrust hoort erbij

‘NOVA is een proeftuin, een organisatorisch experiment. Een voorwaarde is dus dat het mag mislukken. Dat maakt het best spannend. Net als in elke organisatie heb je lastige gesprekken, roddel en achterklap. Maar die onrust hoort bij werken. We hebben een manifest met kernwaarden. Het is geschreven door de mensen van NOVA. Onze onafhankelijkheid als organisatie en de vrije manier van werken zijn hierin verankerd. Zonder die twee elementen, zou het experiment niet bestaan. Over het belang hiervan houdt Anouk regelmatig gesprekken met RWS en I&W. Wat we doen kan ook alleen maar door deze status. Onze status heeft ook het voordeel dat als het experiment niet goed gaat, het in een afgebakende omgeving gebeurt. Een organisatie als UBR zou je bijvoorbeeld niet zomaar plat kunnen slaan. Dat is zo’n ingrijpende verandering. Alle lessen die we opdoen in het NOVA-experiment delen we met andere rijksorganisaties. Die kunnen er hun voordeel mee doen. Binnenkort hebben we een gesprek bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Daar willen ze meer weten over onze manier van werken. Dan hebben we het over onze ervaringen, de goede én slechte.’, aldus Patricia.

Kleine innovatie, groot resultaat

‘Ik heb op andere ministeries gewerkt, en bij NOVA heerst een totaal andere, lossere werkcultuur. En het hoeft echt niet overal te worden zoals bij ons. Maar we kunnen elkaar wel een beetje aansteken. Bij ons heb je bijvoorbeeld een peer bonus: een cadeaubon van honderd euro. Een collega kan je daarvoor nomineren. Het is een sympathieke manier van belonen, kost de werkgever weinig geld en zorgt niet voor negatieve competitie. Mensen worden er wel heel blij van omdat ze waardering voelen voor hun werk. Dat betaalt zich uit op de werkvloer.’

Meer weten of elkaar ontmoeten?

Wil je meer weten over NOVA en hun innovatieve manier van werken? Neem een kijkje op de NOVA website. Of ontmoet ze tijdens de Kompasdagen en Innovember.

Deel je innovatie-verhaal

Dit is het eerste artikel dat verschijnt op het Innovatiepodium. Heb je vragen of een innovatie-verhaal dat je graag met ons wilt delen? Mail dan naar innoverenmetimpact@rijksoverheid.nl.

3 Tips voor meer innovatiekracht

  • Doe waar je goed in bent en werk samen op zwakkere punten.
  • Grote interventies zijn niet altijd nodig, met een kleine ingreep kom je al ver.
  • Deel je innovatie-ervaringen, de goede en de slechte.