Interview Marjoeska: Coachen, Nut of noodzaak?
Het antwoord op deze vraag hoor je in de gelijknamige podcastserie van InterCoach: dé plek voor collega-coaching binnen de overheid. Collega-ambtenaren uit alle overheidslagen kunnen met werkgerelateerde vragen bij de coaches van InterCoach terecht. Programmamanager Marjoeska Ponsioen licht toe.
Hoe is het idee voor de podcasts ontstaan? Hoe was het om daaraan mee te doen?
InterCoach krijgt dagelijks aanvragen voor coach- en intervisietrajecten. Als we echter om ons heen vragen: ‘Ken je InterCoach?’, dan is die naam vaak onbekend. En dat terwijl we al 20 jaar volop in beweging zijn. Daarom willen we meer over InterCoach naar buiten brengen. Een podcast is daarvoor een mooie vorm. Het biedt een kijkje in de keuken van de coachpraktijk. Coaches en coachees (degene die gecoacht wordt) delen er hun ervaringen en de podcast geeft de redenen weer om met een coach in zee te gaan. Het zijn boeiende gesprekken geworden. Leuk en inspirerend voor alle deelnemers, waaronder ook collega-programmamanagers Alice de Haan en Albert van Ruitenburg.
Divers coachnetwerk
Ons coachnetwerk bestaat uit collega’s die in hun tweede beroep coach zijn. Zij brengen uit hun eerste beroep kennis en ervaring mee vanuit de diverse overheidsorganisaties. Ze zijn bijvoorbeeld manager of adviseur in bestuur, beleid, uitvoering en toezicht. Iedere coach heeft ook weer eigen interesses en specialismen. Denk aan kennis van coachees met een migratieachtergrond. Anderen hebben zich verdiept in het coachen in het neurodivers spectrum (Autisme, ADHD, Hoog gevoeligheid), in loopbaanontwikkeling of organisatie/systemisch werk.
In de podcasts hoor ik regelmatig het woord ‘coachvraag’. Wat is een coachvraag precies? En waarom moet je deze hebben?
Mensen komen bij InterCoach omdat zij verandering willen. Wat precies, is voor hen nog niet altijd helder. Sommigen verwachten dat als je maar een ervaren coach hebt, deze wel met een oplossing komt en je vertelt wat je het beste kunt doen. Een coach werkt echter anders dan een mentor of adviseur. Een coach stelt vooral vragen die je helpen bewust te worden van dat waar je tegenaan loopt, of wilt veranderen. Dan kun je vanuit eigen wensen en verantwoordelijkheid kiezen wat je daarin wilt behouden of veranderen. Hoe duidelijker je vraag, hoe concreter het antwoord of inzicht zal zijn. Een vraag die we tijdens een intake vaak stellen om de coachvraag te helpen bepalen, is bijvoorbeeld: ‘Stel dat je klaar bent met dit traject; wat weet je, kun je, of doe je dan?’ Af en toe lukt het coachees gewoonweg nog niet om een vraag te verwoorden. Dat op zich kan een coachvraag zijn waar ze eerst mee aan de slag gaan met een coach.
Wat zijn de 3 meest gestelde coachvragen?
- Vragen over werkdruk. Hoe zorg ik voor balans tussen werk en privéleven? Hoe geef ik grenzen aan?
- Vragen van beginnende managers. Hoe kan ik leidinggeven op een manier die bij me past? Hoe maak ik mijn verwachtingen duidelijk en stuur ik daar op?
- Vragen over zelfvertrouwen en waardering. Hoe kan ik positie innemen? Hoe kan ik mijn mening beter weergeven in een meeting? Hoe zorg ik dat ik gezien of gehoord wordt?
De vragen over werkdruk lijken sinds de coronatijd te zijn toegenomen. Sinds collega’s meer online werken, is het alsof ze meer werk verzetten. Er is ondertussen ook veel vraag naar teamcoaching, waarin het opnieuw verbinding maken tussen teamleden een belangrijke rol speelt.
Zou jij per coachvraag een kort advies kunnen geven?
Coaching is maatwerk; persoonlijk en afhankelijk van de context. Het is de competentie van de coach om de coachee zijn eigen denkrichting te laten bepalen. Zoals wij zeggen: de oplossing zit in de coachee. Er zijn wel voorbeelden van aanpakken te noemen. Als je merkt dat een coachee alsmaar redeneert kun je iemand uitnodigen om vanuit gevoel naar zijn of haar vraag te gaan. Coaches zullen bekrachtigen wat er wél goed gaat. Dat levert mooie hulpbronnen op. Wat kan iemand al goed? In wat voor situatie voelt iemand zich energiek?
Als er ambtenaren zijn die dit interview lezen en denken: ‘Hé, dat is misschien wel iets voor mij’, wat kunnen ze dan doen?
Ze kunnen InterCoach mailen of bellen (zie de contactgegevens hieronder), voor meer informatie of om een intakegesprek te plannen. De intake gebeurt over het algemeen telefonisch of online. Het coachtraject wordt vervolgens face-to-face opgepakt, soms in combinatie met online gesprekken en wandelcoaching. Dat bepaalt de coachee met de coach.
Terugkomend op de vraag: ‘Is coaching nut of noodzaak?’, zeg ik: luister naar de podcasts wat de coaching en coachees daarover vertellen! Wat mij betreft gaat het om nut én noodzaak. Het is altijd goed om regelmatig zelf en met anderen te reflecteren op waar je mee bezig bent. En soms is het pure noodzaak als je vast gaat lopen of bent gelopen. Dan is het beter om tijdig een coach in de arm te nemen om nieuwe wegen te vinden.
|
Jacqueline Hendrikx, manager bij InterCoach, geeft graag het volgende mee over coaching: |
|
InterCoach is dé plek voor collega-coaching binnen de overheid. Alle medewerkers van de rijksoverheid, provincies, gemeenten en waterschappen kunnen met werkgerelateerde vragen bij haar coaches terecht. Ook leidt InterCoach managers en directeuren op tot coach en intervisiebegeleider. InterCoach houdt zich als netwerkorganisatie bezig met coachen als tweede beroep. Alle coaches in het InterCoach-netwerk hebben een ander eerste beroep, zoals directeur, teamleider of projectleider. Zij kennen de complexiteit van werken in een politiek bestuurlijke omgeving en zijn bekend met de specifieke (maatschappelijke) vraagstukken binnen de overheid. Wat hen verbindt is de ‘drive’ om collega’s te begeleiden in hun (persoonlijke) ontwikkeling op het werk en hen, en zichzelf, te laten reflecteren. |
Contactgegevens InterCoach: 070 700 05 70 / InterCoach@rijksoverheid.nl
InterCoach | Rijksorganisatie voor Ontwikkeling, Digitalisering en Innovatie (rijksorganisatieodi.nl) – LinkedIn